176 Awrora
Фотосурет: Gov
Судьялардың тәртіптік жауапкершілігі туралы нормада Конституцияға қайшылықтар жоқ, деп хабарлайды DKNews.kz.
Конституциялық Сот азаматтың өтініші бойынша «Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы» Конституциялық заңның 39-бабы 1-тармағы 1) тармақшасының Конституцияға сәйкестігін тексерді. Заңның бұл ережесі судьяларды тәртіптік теріс қылық жасағаны үшін, атап айтқанда сот істерін қарау кезінде заңдылықты өрескел бұзғаны үшін тәртіптік жауапкершілікке тартуды қарастырады.
Істі қарау кезінде Конституциялық Сот мыналарға назар аударды.
Конституциялық заңның 39-бабының 3-тармағына сәйкес, жоғары тұрған сот сатысының сот актісінде көрсетілген заңды өрескел бұзу жағдайларын қоспағанда, материалдық және (немесе) процестік құқық нормаларын елеулі бұзушылықтар болған кезде судья судьялық қателік, сот актісінің күшін жою немесе оны өзгерткені үшін жауаптылықтан босатылады.
Мұндай түсіну кезінде Конституциялық заңның 39-бабы 1-тармағының 1) тармақшасы Конституция нормаларына қайшы келмейді.
Сонымен қатар, «заңды өрескел бұзу» ұғымы Жоғарғы Соттың «Қазақстан Республикасында сот билігі туралы заңнаманы қолданудың кейбір мәселелері туралы» 1998 жылғы 14 мамырдағы № 1 нормативтік қаулысында қамтылған.
Конституциялық Соттың пікірінше судьяны елеулі құқықтық салдарды көздейтін жауаптылыққа тарту негізі ретінде «заңды өрескел бұзу» ұғымының мазмұны заң деңгейінде белгіленуге тиіс. Бұл ретте заңды өрескел бұзудың белгілерін айқындау кезінде, ең алдымен, конституциялық мақсаттарды негізге алу керек.
Судьяның ерекше мәртебесін ескере отырып, оның нақты істер бойынша жоғары тұрған соттардың қорытынды шешімдеріндегі жұмысының сапасын бағалау сот процесінің бөлігі болып табылмайды. Қазақстан Республикасының процестік заңнамасы судьяларға сотқа шағымдану құқығын қоса алғанда, істі қарау кезеңінде өз құқықтарын қорғау үшін қажетті құқықтық құралдарды пайдалануға мүмкіндік бермейді.
Осыған байланысты Конституциялық Сот Конституция мен заңдарда бекітілген қағидаттарды ғана ұстана отырып, сот төрелігін жүзеге асыру барысында судьялар тәуелсіздігінің процестік кепілдіктерін күшейту мақсатында судьяны тәртіптік жауапкершілікке тарту бөлігінде ұлттық заңнаманы жетілдіру қажеттігіне назар аударды. Конституциялық заңның нормалары судьяны өз еркімен жауапқа тартуды болғызбауға және судьяның конституциялық-құқықтық мәртебесіне, оның тәуелсіздігі мен оларға ешкімнің тиіспеуіне қол сұғылмау тиіс.
Істі қарау қорытындысы бойынша Конституциялық Сот «Қазақстан Республикасы судьяларының сот жүйесі мен мәртебесі туралы» Конституциялық заңның даулы нормасын Конституцияға сәйкес деп таныды. Сонымен бірге Үкіметке Конституциялық Соттың құқықтық ұстанымдарын ескере отырып, сот жүйесі туралы заңнаманы жетілдіру жөнінде Парламент Мәжілісіне ұсыныс енгізуді ұсынылды.
Нормативтік қаулысы
Источник: qazaq.asia
